در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، بیمه بیکاری به‌عنوان یکی از حقوق اساسی کارگران پس از اخراج یا تعدیل نیرو در نظر گرفته شده است. این بیمه به‌منظور حمایت از کارگران در دوران بیکاری و فراهم آوردن شرایطی برای بازگشت به بازار کار طراحی شده است. در این مقاله، به بررسی شرایط دریافت بیمه بیکاری، میزان پرداختی و تعهدات قانونی طرفین می‌پردازیم.
شرایط دریافت بیمه بیکاری
برای دریافت بیمه بیکاری، کارگر باید شرایط خاصی را داشته باشد. طبق ماده ۲ قانون بیمه بیکاری، بیکار به کسی اطلاق می‌شود که بدون میل و اراده خود بیکار شده و آماده به کار باشد. همچنین، طبق بند ب ماده ۶ این قانون، کارگر باید حداکثر ظرف ۳۰ روز از تاریخ بیکاری، موضوع را به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کند و درخواست خود را ثبت نماید.
علاوه بر این، طبق ماده ۲ قانون بیمه بیکاری، کارگر باید حداقل ۷۲۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی را داشته باشد تا مشمول دریافت بیمه بیکاری گردد.
میزان و مدت زمان پرداخت بیمه بیکاری
میزان بیمه بیکاری حداقل ۵۵ درصد از متوسط حقوق سه ماه آخر کارگر است. در صورتی که این مبلغ کمتر از حداقل حقوق تعیین‌شده توسط وزارت کار باشد، فرد مبلغ بیمه بیکاری معادل حقوق پایه را دریافت خواهد کرد. همچنین، طبق قانون، مدت زمان دریافت بیمه بیکاری به سابقه پرداخت حق بیمه بستگی دارد. به‌عنوان مثال، برای ۶ تا ۲۴ ماه سابقه، مدت دریافت بیمه بیکاری یک سال است.
تعهدات کارفرما در قبال بیمه بیکاری
کارفرما موظف است در صورت اخراج یا تعدیل نیرو، حق بیمه تأمین اجتماعی کارگر را برای مدت بیکاری پرداخت کند. در صورت اخراج غیرقانونی، کارفرما علاوه بر پرداخت حق بیمه، موظف به پرداخت حقوق معوقه و سنوات پایان کار نیز می‌باشد.
تفاوت اخراج قانونی و غیرقانونی
اخراج کارگر باید بر اساس دلایل موجه و مطابق با ماده ۲۷ قانون کار صورت گیرد. در غیر این صورت، اخراج غیرقانونی محسوب شده و کارگر می‌تواند از مزایای بیمه بیکاری بهره‌مند شود.
نتیجه‌گیری
بیمه بیکاری یکی از حقوق اساسی کارگران است که در صورت اخراج یا تعدیل نیرو، حمایت‌های لازم را فراهم می‌آورد. آگاهی از شرایط دریافت این بیمه و تعهدات قانونی طرفین می‌تواند در حفظ حقوق کارگران و کارفرمایان مؤثر باشد.
برای اطلاعات بیشتر و دسترسی به متن کامل قوانین مرتبط با بیمه بیکاری، می‌توانید به منابع زیر مراجعه کنید:
